MÜLAKAT TÜRLERİ

Farklı mülakat türlerinin sırlarını açıklıyoruz
Mesleki yeterliliğinizin, davranışınızın ve kişiliğinizin farklı unsurlarını değerlendirmek için farklı mülakat türleri tasarlanmıştır. Birkaç farklı mülakat türü mevcuttur. Bu nedenle, uygulanacak mülakat türünü İşe Alım Uzmanı’ndan öğrenmenizi ve buna uygun şekilde hazırlanmanızı tavsiye ederiz.

En yaygın mülakat türlerinden bazılarını aşağıda sizin için paylaştık. İşverenlerin adaylarda ne aradığını ve kendinizi nasıl hazırlamanız gerektiği hakkında kısa ipuçlarına göz atın.

Davranışsal Mülakat

Mülakat Türü	Mülakatı yapan kişi ne arıyor?
Yetkinlik Bazlı Mülakatlar	İş için gerekli becerileri, nitelikleri ve tutumları nasıl uyguladığınıza ilişkin örnekler.
Vaka Analizi Mülakatları	Analitik ve Problem Çözme Becerileri - Problemi nasıl çözdüğünüz cevaptan daha önemlidir.
Belirli iş durumlarında nasıl davranırsınız?
Yemekli Mülakatlar	Sosyal ortamlarda nasıl davranıyorsunuz, sosyal becerileriniz ne kadar gelişmiş ve baskı altında kendinizi nasıl ifade ediyorsunuz?
Telefon Mülakatları	Aktif olarak iş ararken, ani telefon görüşmesi için hazırlıklı olmak önemlidir. Bir telefon mülakatına nasıl hazırlanmanız gerektiği ile ilgili ipuçlarımıza bakabilirsiniz.

Farklı mülakat türlerine nasıl hazırlanacağınıza ilişkin tavsiyeler
Yetkinlik Bazlı Mülakatlar
Yetkinlik bazlı mülakat soruları, mülakat yapılan kişilerin belirli becerileri veya tutumları sergiledikleri belirli zamanlara ilişkin örnek vermelerini gerektirmektedir. Genel olarak bu sorular, görüşülen kişilerin bir sorunu veya durumu, sorunu çözmek için yaptıkları eylemleri ve durumun sonuçlarını açıklamalarını gerektirmektedir.

İşveren ne arıyor? Yetkinlik bazlı görüşmeler, işverenin, görüşülen kişinin zihniyetini hızla değerlendirmesine ve görüşülen kişinin belirli durumları nasıl ele aldığını ölçmesine olanak sağlamak için kullanılmaktadır.

Mülakatı gerçekleştiren kişiler, belirli bir iş için gerekli becerilere bağlı olarak çeşitli yetkinlikler (beceriler ve tutumlar - aşağıya bakınız) hakkında sorular sorabilir. Örneğin, bir perakende satış işi için, mülakatı gerçekleştiren kişi iletişim ve ekip çalışması hakkında yetkinlik bazlı sorular sorabilirken, bir üst düzey yönetim işi için mülakatı gerçekleştiren kişi liderlik, bağımsızlık ve yaratıcılık hakkında sorular sorabilir.

Yetkinlik Bazlı Mülakat Sorularına Nasıl Hazırlanılır
 

• Yetkinlik bazlı mülakat sorularına hazırlanmak için mülakat yaptığınız iş için önemli olduğunu düşündüğünüz yetkinliklerin bir listesini yapın.
• Gerekli beceri ve tutum örnekleri için iş tanımına bakın.
• Daha sonra, bu yetkinliklerin her birini uyguladığınız durumları listeleyin.
• Her durum için, durumu veya sorunu, sorunu çözmek için gerçekleştirdiğiniz eylemleri ve nihai sonuçları yazın.
• Mülakattan önce bu listeyi gözden geçirin. Mülakattan önce örnekler düşünerek, mülakat sırasında soruları hızlı ve kısa bir şekilde daha iyi cevaplayabileceksiniz.

Yetkinlik Bazlı Mülakat Sorularına Nasıl Cevap Verilir
Cevabınızı Kısa Tutun: Yetkinlik bazlı bir mülakat sorusunu yanıtlarken, özellikle de aklınızda belirli bir durum veya konu yoksa aklınızın karışması kolaydır. Soruyu cevaplamadan önce, verilen soruyu cevaplayan geçmiş bir duruma ilişkin belirli bir örneği düşünün. Durumu açık ama kısa olarak açıklayın, durumun üstesinden nasıl geldiğinizi açıklayın ve sonuçları belirtin. Belirli bir örneğe odaklandığınızda, cevabınız kısa ve öz olacaktır.

Kimseyi Suçlamayın: Belirli bir sorunu veya zor bir durumu açıklıyorsanız (örneğin, zor bir patronla çalışmanız gereken bir durum), başka bir kişiye saldırmak veya bu kişiyi suçlamak doğal gelebilir. Ancak bu sorular başkaları ile ilgili değil, sizinle ilgili. Durumu yönetmek için ne yaptığınıza odaklanın; diğer insanların sorunları veya başarısızlıkları üzerinde durmayın.

Yetkinlik Bazlı Soru Örnekleri: Aşağıda, farklı yetkinliklere ilişkin birkaç soru örneği yer alıyor.

Uyum Yeteneği	Bize daha önceki işinizde uğraşmak zorunda olduğunuz en büyük değişikliği anlatın. Bu durumla nasıl başa çıktınız?
İletişim	Bize uygun şekilde iletişim kuramadığınız bir durumu anlatın. Geriye dönüp baktığımızda, neyi farklı yapardınız? Bir çalışma arkadaşınıza karmaşık bir şeyi açıklamak zorunda kaldığınız bir durumu anlatın. Ne tür sorunlarla karşılaştınız ve bunlarla nasıl başa çıktınız?
Yaratıcılık	Bir sorunu çözmek için alışılmadık bir yaklaşım geliştirdiğiniz bir durumdan bahsedin. Bu yeni yaklaşımı nasıl geliştirdiniz? Ne tür zorluklarla karşılaştınız ve bunları nasıl ele aldınız?
Kararlılık	Bize, bazı kişilerin beğenmediği bir kararınızdan bahsedin. Karar verme sürecini nasıl idare ettiniz? Diğer insanların olumsuz tepkileriyle nasıl başa çıktınız?
Esneklik	Bir projenin ortasında yaklaşımınızı değiştirdiğiniz bir durumu anlatın. Yaklaşımınızı değiştirmeye karar vermenize ne sebep oldu? Bu değişikliği sorunsuz bir şekilde uygulamak için nasıl çalıştınız? Daha önce hiç gerçekleştirmediğiniz bir görevi yerine getirmenizin istendiği bir durumu anlatın.
Dürüstlük	Birinin, itiraz ettiğiniz bir şeyi yapmanızı istediği bir durumu anlatın. Bu durumun üstesinden nasıl geldiniz?
Liderlik	Bir takımın performansını iyileştirmek zorunda olduğunuz bir durumu anlatın. Hangi zorluklarla karşılaştınız ve bunları nasıl ele aldınız?
Dayanıklılık	Stres ile nasıl başa çıkıyorsunuz? Bir işverenden, çalışma arkadaşınızdan veya müşteriden olumsuz geri bildirim aldığınız bir durumu açıklayın. Bu geri bildirimi nasıl yönettiniz? Sonuç ne oldu?
Ekip Çalışması	Ekibinizin üyelerinin anlaşamadığı bir durumu açıklayın. Bu durumun üstesinden nasıl geldiniz? Bir takımın üyesi olduğunuz bir durumu anlatın. Takıma nasıl olumlu katkıda bulundunuz?

Diğer Yetkinlikler
Mülakatı gerçekleştiren kişiler; hesap verebilirlik, hırs, yaklaşılabilirlik, uygunluk, çatışma yönetimi, eleştirel düşünme, yetkilendirme, esneklik, kapsayıcılık, etki, sorumluluk alma, beceriklilik, risk alma dahil olmak üzere çeşitli yetkinlikler hakkında sorular sorabilir.

Vaka Analizi Mülakatları
Vaka Analizi Mülakatı nedir? Analitik problem çözme yeteneği.
Bir vaka analizi mülakatında, mülakat yapılan kişiye bir iş senaryosu verilir ve durumu yönetmesi istenir. İş senaryosu, genellikle mülakat yapılan kişinin şirket için çalışırken karşılaşacağı bir senaryodur. Bununla birlikte, görüşmeyi gerçekleştiren kişi ayrıca IQ soruları sorabilir veya doğrudan şirketle ilgisi olmayan zeka oyunları verebilir.

Ne zaman kullanılır?
Vaka analizi mülakatları en çok yönetim danışmanlığı ve yatırım bankacılığı mülakatlarında kullanılır.

İşverenin aradığı şey nedir?
Mülakatı gerçekleştiren kişi, analitik yeteneğinizi ve problem çözme becerilerinizi göstermenizi ister. Çoğu vaka analizi mülakat sorusunun bir "doğru" cevabı yoktur. Mülakatı gerçekleştiren kişi, çözümünüze nasıl ulaştığınız ile daha çok ilgilenir. Mülakat yapılan kişilerden, verilen sorunu çözmek için mantık çerçevesinde soruları açıklığa kavuşturması beklenir.

Örnek Vaka Analizi Mülakatına Yönelik İpuçları
 

• Soruyu cevaplamadan önce iyice yorumlayın ve verilen problemi iyi anlayın.
• Çoğu şirket, mülakat yapılan kişilerin görüşme sırasında not almasına izin verir; eğer öyleyse, bunu yapmalısınız.
• Her soruyu yanıtlamak için zamanınızı kullanın; çözüme ulaşmadan önce sorunu mantıklı bir şekilde düşünün.
• Vaka analizi mülakatları etkileşimlidir; daha fazla bilgi edinmek için mülakatı gerçekleştiren kişiye açıklayıcı sorular sormaktan çekinmeyin.
• Sadece bir sayı tahmin ediyor olsanız bile, daima çözüme nasıl ulaştığınızı açıklayın; cevabınıza nasıl ulaştığınız genellikle cevabın kendisinden daha önemlidir.
• Normal bir mülakat sırasında olacağınız gibi profesyonel davranın; dik oturun, net konuşun ve mülakatı gerçekleştiren kişi ile göz teması kurun.
• Eğlenin! Mülakatı gerçekleştiren kişiler, işle ilgili sorunları çözme konusunda hevesli olduğunuzu görmek ister; sonuçta bunlar, işe alınırsanız her gün yöneteceğiniz olası durumlardır.

Vaka Analizi Mülakatı Alıştırması
Bir vaka analizi mülakatı için pratik yapmak, özellikle de ilk mülakatınız ise çok önemlidir. Birçok kitap ve çevrimiçi kılavuz, hazırlanmanıza yardımcı olacak ipuçları ve alıştırma mülakatları sunmaktadır. Birçok şirket, internet sitelerinde örnek vaka analizi soruları sunmaktadır.
Arkadaşlarınızın, ailenizin veya bir kariyer danışmanının önünde vaka analizi mülakat sorularını yanıtlamaya yönelik pratik yapın. Çoğu vaka analizi mülakatı 15-30 dakika sürer, bu yüzden kendinize zaman tutun.

Davranışsal Mülakat Nedir?

İş adayları genellikle, normal bir iş mülakatı ile davranışsal mülakat arasındaki farkın ne olduğunu sorar. İş mülakatının formatında bir fark yoktur. Yine mülakatı gerçekleştirecek kişi ile görüşecek ve mülakat sorularını yanıtlayacaksınız. Aradaki fark, sorulacak mülakat sorularının türündedir.
Davranışsal mülakatlar, bir kişinin iş ile ilgili geçmiş performansının, gelecekteki performansının en iyi göstergesi olduğu varsayımına dayanır. Bir şirket davranışsal mülakat kullandığında, belirli durumlarda nasıl hareket edeceğinizi ve tepki vereceğinizi bilmek istemektedir. Ayrıca, sorularla ilgili durumlarda nasıl davrandığınıza dair "gerçek hayattan" belirli örnekleri vermenizi istemektedir.

İşverenin aradığı şey nedir?
Davranışsal mülakatta işveren, iş için hangi becerilere ihtiyaç duyduklarına karar vermiştir ve size sorulacak sorular bu becerilere sahip olup olmadığınızı öğrenmeye yönelik olacaktır. Mülakatı gerçekleştiren kişi, sadece sizinle ilgili bilgi toplamak yerine, bir durumu nasıl ele aldığınızı bilmek istemektedir. Geleneksel bir iş mülakatında size "İşinizle ilgili sevdiğiniz şey neydi?", "Güçlü ve zayıf yönleriniz nelerdir?" ya da "Sorumluluklarınız nelerdi?" gibi doğrudan cevapları olan bir dizi soru sorarken, davranışsal mülakatlar çok daha özgün olacaktır.

Davranışsal mülakat soru örnekleri
1.    Ulaştığınız bir hedefe örnek verin ve bunu nasıl başardığınızı söyleyin?
2.    Bir amiriniz ile zor bir durumun üstesinden gelmek zorunda kaldınız mı? Bununla nasıl başa çıktınız? 3.    Bize, bazı kişilerin beğenmediği bir kararınızdan bahsedin. Karar verme sürecini nasıl idare ettiniz? Diğer insanların olumsuz tepkileriyle nasıl başa çıktınız?

Davranışsal mülakatlar, grup mülakatları, telefon ve video mülakatları, ikinci mülakatlar ve hatta yemek sırasında yapılan mülakatlar da dahil olmak üzere işverenlerin gerçekleştirebileceği çeşitli mülakat türleri vardır. İçinde bulunduğunuz durum ne olursa olsun, bir mülakatı etkili bir şekilde nasıl gerçekleştireceğinize dair ipuçlarının yanı sıra farklı mülakat türlerini inceleyin.